Radio uživo
Petrovaradinska tvrđava danas, 18. oktobra slavi 332. rođendan. Godine 1692, nakon velikih borbi sa Turcima koje su trajale od 1683. godine, austrijska vojska pod komandom markgrofa Ludviga Badenskog, povratila je ruševnu srednjovekovnu tvrđavu Petrovaradin.
Tada je započelo utvrđivanje i obnavljanje, još uvek strateški važne tvrđave.
Na osnovu odluke Ratnog saveta da se izgradi nova tvrđava, po najmodernijim pravilima vojne arhitekture, započelo je utvrđivanje i raščišćavanje terena na Gornjoj tvrđavi.
Kamen temeljac novog utvrđenja položio je 18. oktobra princ i maršal Eugen Kroj, po nalogu habzburškog cara Leopolda Prvog. Tada je zakopana i povelja, ali je tačno mesto i dalje nepoznato. Taj dan se beleži kao početak gradnje nove Petrovaradinske tvrđave koja je, sa prekidima, trajala sve do 1780. godine.
Nova tvrđava sastojala se od Gornjeg i Donjeg grada, imala je visoke bedeme i bila okružena šančevima sa vodom. Iz naselja Petrovaradinski Šanac na suprotnoj strani Dunava izrastao je vremenom Novi Sad.
Petrovaradinska tvrđava je druga po veličini u Evropi (veća od nje je samo ona u Verdenu u Francuskoj). Na njoj se nalaze muzej, hoteli i restorani, ateljei i galerije, akademija umetnosti, astronomska opservatorija, planetarijum i održava se jedan od najpopularnijih muzičkih festivala u Evropi i svetu - Egzit. U podnožju je planirana izgradnja bortaničike bašte, kao i rekonstrukcija starog železničkog tunela sa liftovima do gonjeg platoa.
Izgrađena na mestu nekadašnjeg srednjovekovnog utvrđenja, naziv „Gibraltar na Dunavu" dobila je zbog izuzetno značajnog strateškog položaja, još u vreme gradnje, koja je s prekidima trajala 88 godina od 1692. do 1780. godine. Izgrađena na 122 hektara, na uzvišenju koje dominira okolinom, s 16 kilometara podzemnih hodnika i 12.000 puškarnica. Kao isključivo vojni objekat služila je sve do 1948. godine, dok je pod zaštitu države stavljena 1951. godine. Smatra se da je u vreme gradnje tu bilo najveće evropsko groblje jer je više vojnika stradalo od bolesti i raznih nedaća nego u borbama.
Danas je ovo utvrđenje sa Sat kulom obeležje Novog Sada. O samom satu inače već tri decenije brine Lajoš Lukač, koji je za to dobio Novembarsku povelju.
