Radio uživo
Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog u Vladi Republike Srbije Tomislav Žigmanov čestitao je pripadnicima hrvatske nacionalne zajednice u Srbiji njihov nacionalni praznik – 19. mart, blagdan svetog Josipa, zaštitnika hrvatskog naroda.
Blagdan svetog Josipa, tesara iz Galileje, verenika Marije i Isusovog hranitelja, jedan je od četiri praznika Hrvata, koji, prema Zakonu o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, praznuju pripadnici hrvatske zajednice u Srbiji.
Odluka o tome usvojena je na sednici Nacionalnog saveta hrvatske nacionalne manjine sredinom 2005. godine i potvrđena od strane Saveta za nacionalne manjine. Sveti Josip je kao zaštitnik hrvatskog naroda proglašen odlukom Hrvatskog sabora iz 1687. godine.
Hrvati u Srbiji su autohton narod, koji prostore, pre svega Vojvodine, nastanjuje u migracijama, koje su se u nekoliko talasa odvijale od poznog srednjeg veka pa sve do kraja 20. veka. Prema poslednjem popisu stanovništva iz 2021. godine, u Republici Srbiji živi 39.107 Hrvata, što je, kao i u slučaju brojnih drugih nacionalnih manjina, kao i većinskog srpskog stanovništva, značajan demografski pad u odnosu na popis od pre deset godina.
Status nacionalne manjine Hrvati u Srbiji stekli su usvajanjem pomenutog Zakona o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina iz februara 2002. godine, čime se svrstavaju u grupu tzv. novih nacionalnih manjina.
Više od tri četvrtine pripadnika ove nacionalne zajednice živi na teritoriji Autonomne pokrajine Vojvodine, znatan broj ih živi u Beogradu, te u drugim većim gradovima u Srbiji. Teritorijalno su izuzetno disperzirana zajednica – ni u jednoj jedinici lokalne samouprave nisu ni u relativnoj većini. Grad Subotica njihov je obrazovni, kulturni i politički centar. Najveći deo Hrvata je rimokatoličke veroispovesti.
Tokom istorije, Hrvati u Srbiji sačuvali su svoj nacionalni identitet, a u proteklih 20 godina su uspeli da uspostave respektabilnu manjinsku nacionalnu infrastrukturu.
Najrazvijenije područje rada je prostor kulture – više od 40 društava, oko 30 objavljenih knjiga, naučni i časopis za književnost. Sa ponosom ističu kako je najcitiraniji naučnik u Srbiji – akademik Ivan Gutman iz Sombora, pripadnik hrvatske zajednice.
O informisanju na hrvatskom jeziku brine nedeljnik „Hrvatska riječ“, dnevni informativni program na Radio-televiziji Vojvodine. Obrazovanje na hrvatskom jeziku održava se od vrtića do srednje škole, u nekoliko škola na teritoriji Grada Subotice i Bačkog Monoštora, a službena upotreba hrvatskog jezika i pisma je u institucijama AP Vojvodine, Grada Subotice i oko 15 naseljenih mesta. O svemu tome brine Nacionalni savet hrvatske nacionalne manjine u Republici Srbiji, a političku artikulaciju interesa sprovodi najjača politička stranka, Demokratski savez Hrvata u Vojvodini.
